Thơ Ả Rập - Abū-Nuwās

Abū-Nuwās (750 – 810) – là một trong những nhà thơ Ả Rập xuất sắc thời trung cổ. Ba trăm năm trước Omar Khayyam, Abu Nuwas nói về cuộc đời người ngắn ngủi, khuyên người đời hãy biết quí trọng mỗi phút giây của cuộc đời mình và hãy biết vui với tình, như là thứ an ủi duy nhất để quên đi những sóng gió ba đào của số kiếp. 

Tiểu sử

Abū-Nuwās sinh ở Ahvaz, Ba Tư, xuất thân từ gia đình nghèo. Abū-Nuwās là nhà thơ tiêu biểu của “phong cách mới”, thời đại nhà nước Ả Rập trở thành Khalifat. Thơ của Abu Nuwas nổi tiếng thế giới lần đầu tiên in bằng tiếng Đức năm 1855 do các nhà khoa học Ả Rập sưu tập thành tuyển tập có tên gọi “Divan”. Các nhà nghiên cứu châu Âu gọi Abu Nuwas là “Anacreon của Ả Rập” hay “Heine của Ả Rập”. Những đề tài chính của thơ Abu Nuwas là về rượu (khamriyyat), và tình yêu với người cùng giới (mudhakkarat).

Là người theo chủ nghĩa khoái lạc, Abu Nuwas đề cao cuộc sống tự do, đề cao rượu và tình ái, trở thành một nhân vật huyền thoại của “Nghìn lẻ một đêm” và nhiều giai thoại cũng như truyện tiếu lâm Ả Rập. Abu Nuwas là nhà thơ có sự ảnh hưởng đến nhiều nhà thơ lớn của Ả Rập và Ba Tư sau đó như Omar Khayyam, Hafez…

Thư mục
*O Tribe That Loves Boys. Hakim Bey (Entimos Press / Abu Nuwas Society, 1993). With a scholarly biographical essay on Abu Nuwas, largely taken from Ewald Wagner's biographical entry in The Encyclopedia of Islam.
*Carousing With Gazelles. Subtitle: Homoerotic Songs of Old Baghdad. Translated by Jaafar Abu Tarab. New York, 2005.
*Jim Colville. Poems of Wine and Revelry: The Khamriyyat of Abu Nuwas. (Kegan Paul, 2005).
*Philip F. Kennedy. The Wine Song in Classical Arabic Poetry: Abu Nuwas and the Literary Tradition.. (Open University Press, 1997).
*Philip Kennedy: Abu Nuwas: A Genius of Poetry, OneWorld Press, 2005. 

9 bài thơ

HÃY NHẪN NHỤC

 Hãy nhẫn nhục, đằm thắm với người tình
Đường tình yêu là con đường dịu êm.
Chớ giận người khi người ta đột ngột
Giận dỗi, lạnh lùng và thích cô độc.
Đừng lặng im, cau có, cằn nhằn
Vũ khí của anh – những lời dịu êm.
Trong đêm vắng lời nhắc đi nhắc lại
Và người sẽ là của anh mãi mãi.

TÔI ĐAU ĐỚN

Tôi đau đớn, tôi gọi ông thầy thuốc
Nhưng ông thầy bệnh tôi không chữa được.
“Không phải tôi chữa được bệnh của anh
Mà cái người anh thường nói: “Yêu em”.

Không thầy thuốc mà gọi người yêu anh
Bệnh của anh, bệnh tai ác – bệnh tình”.

HOA HỒNG ĐANG MỈM CƯỜI

Hoa hồng đang mỉm cười
Con suối kêu róc rách.
Hoạ mi cao giọng hát
Giữa xanh thắm bầu trời.

Bạn bè tôi uống rượu
Cùng với tôi ngoài trời.
Không có gì trên đời
Quí hơn tình bạn hữu.

Dưới chén tròn vành vạnh
Trong say đắm mùa xuân
Uống rượu cùng bè bạn
Và vui vẻ, hân hoan.

Họ không tìm giàu có
Và không kiếm vinh quang
Mà uống say rồi nằm
Lăn ra trên thảm cỏ.

HÔN ANH NÀO

Hôn anh nào, anh xin
Và em không từ chối
Em hạnh phúc, còn anh
Ngỡ rằng quá ít ỏi.

Hôn anh thêm lần nữa
Thật hào phóng, đừng nhìn.
Chẳng lẽ nào em nỡ
Keo kiệt thế với anh?

Cười với tôi người yêu
Rồi hôn tôi lần nữa:
“Nếu mà em cứ chiều
Anh sẽ còn đòi nữa.

Như trẻ con, chẳng khác
Khi được tặng đồ chơi
Chưa kịp chơi thoả thích
Đã đòi cái khác rồi”.

CHO EM VUI

Cho em vui – anh chết vì đau khổ
Im lặng muôn đời… Điều này không lâu nữa.

Con tim em sẽ dễ dàng quên anh
Còn anh chết – giữ lời hứa trung thành.

Dưới trăng này tất cả đều thay đổi
Em phụ tình anh, em lạnh lùng đến vậy.

Nhưng nếu trong mắt em anh chẳng ra gì
Thì sự thật muôn đời em chẳng nhìn ra.

ÔI ĐÊM NÀY TUYỆT VỜI

Ôi đêm này tuyệt vời
Đêm dịu dàng âu yếm
Tôi với người yêu tôi
Nâng chén tình uống cạn.

Tôi hôn em say đắm
Em hào phóng với tôi
Tôi hạnh phúc trọn vẹn
Với em trong đêm này.

TÔI CHẲNG BAO GIỜ

Tôi chẳng bao giờ từ chối rượu vang
Lên môi hồng chỉ muốn hôn không ngừng.

Khi sợi chỉ cuộc đời còn chưa đứt
Thì lạc thú của đời cần nắm bắt.

Hãy uống rượu và biết vui với tình
Bởi trên đời chẳng gì tuyệt vời hơn.

Khi hoa hồng nở rộ trên đôi má
Thì tất cả sự tuyệt vời trong đó.

Những ngón tay thanh mảnh ôm chén tròn
Là vẻ đẹp kỳ diệu chốn trần gian.

TA UỐNG RƯỢU LÂU NĂM

Ta uống rượu lâu năm

Hôn người em duyên dáng

Điều gì đến cứ đến

Ta đây chẳng bận lòng!

Một khi chưa vỡ tung

Sợi dây từ cuộc sống

Thì ta đây vẫn uống

Nước đắng này là vàng.

Ta chẳng giấu gì em

Ta trao em tất cả

Vì nụ cười tươi trẻ

Vì rượu, vì tình em.

Bàn tay đẹp của em

Hãy cầm lên bát rượu

Hãy uống cạn tận đáy

Và trả lại chén không.

Đưa bàn tay cho anh

Hãy chìm vào quên lãng

Hãy mở bờ môi thắm

Đón nhận một nụ hôn!

KHÓC MÀ LÀM GÌ EM

Khóc mà làm gì em

Tiếc thương gì quá khứ

Hãy rửa mặt, vui vẻ

Hãy uống rượu và quên.

Rượu vang có mùi hương

Làm sảng khoái tâm hồn

Bình rượu còn đầy ắp

Hãy rót rượu đi em!

Mọi thứ ở trần gian

Đều không là vĩnh cửu –

Ôm ấp và ân ái

Ngày vui sẽ chóng tàn.

Nhưng còn lại rượu vang

Cho niềm vui mãi mãi

Với bạn bè vui vẻ

Xua đi những nỗi buồn! 

Một số nhà thơ những Thế kỷ Vàng Ba Tư:

Saadi
Hafez (Hafiz)
Omar Khayyam
Javad Nurbakhsh 
Khaqani
Rudaki
Thơ Rumi
Jami
Baba Taher
Fużūlī
Ali-Shi Nava’i
Nezami