Bashār ibn Burd (tiếng Ả Rập: بشار بن برد; 714–783) – nhà
thơ Ả Rập gốc Ba Tư. Nhiều học giả Ả Rập coi Bashar là nhà thơ “hiện đại” đầu
tiên và là một trong những người tiên phong trong văn học Ả Rập. Ông là nhà thơ
đã có ảnh hưởng lớn đến các thế hệ nhà thơ sau này.
Bashar ibn Burd sinh ở thành phố Basra. Ông lớn lên trong môi trường văn hóa phong phú của Basra và thể hiện tài năng thơ ca của mình ngay từ khi còn nhỏ. Năm 762, ông chuyển đến Baghdad. Ông nổi tiếng về lòng dũng cảm, tính độc lập và tính cách sắt đá, được coi là người tạo ra một phong cách thơ Ả Rập mới. Trong suốt cuộc đời của mình, ông đã rất nổi tiếng với tư cách là một nhà thơ – dễ dàng thu hút được đám đông người nghe, đặc biệt là ở quê hương Basra của mình.
Từ khi chuyển đến Baghdad, Bashar kết thân với Caliph al-Mahdi. Do chủ nghĩa tự do của mình, al-Mahdi đã ra lệnh cho ông không được viết thêm những bài thơ tình nhưng Bashar đã vi phạm lệnh cấm thường xuyên. Có thể vì điều này mà năm 783 ông bị bắt giam và bị hành quyết ngay sau đó.
2 bài thơ
Bashar ibn Burd sinh ở thành phố Basra. Ông lớn lên trong môi trường văn hóa phong phú của Basra và thể hiện tài năng thơ ca của mình ngay từ khi còn nhỏ. Năm 762, ông chuyển đến Baghdad. Ông nổi tiếng về lòng dũng cảm, tính độc lập và tính cách sắt đá, được coi là người tạo ra một phong cách thơ Ả Rập mới. Trong suốt cuộc đời của mình, ông đã rất nổi tiếng với tư cách là một nhà thơ – dễ dàng thu hút được đám đông người nghe, đặc biệt là ở quê hương Basra của mình.
Từ khi chuyển đến Baghdad, Bashar kết thân với Caliph al-Mahdi. Do chủ nghĩa tự do của mình, al-Mahdi đã ra lệnh cho ông không được viết thêm những bài thơ tình nhưng Bashar đã vi phạm lệnh cấm thường xuyên. Có thể vì điều này mà năm 783 ông bị bắt giam và bị hành quyết ngay sau đó.
2 bài thơ
ĐÊM KHÔNG CÓ
NGƯỜI YÊU
Đêm không có người yêu, đêm dài lắm!
Cả thế gian trôi vào cõi vĩnh hằng
Dường như muôn thuở không còn ánh trăng
Khi người yêu bây giờ xa cách hẳn.
Tôi mong tìm ra phút giây tĩnh lặng
Ngồi một mình cùng với chén rượu vang
Nghe tiếng chim vui hót ở trong vườn
Về những ngày có em tôi hồi tưởng.
Nhưng làm sao quên được người yêu dấu
Biết làm sao để không nhớ đến người
Giá như có thể mua được tình yêu
Tôi trao hết những gì mà tôi có.
Tôi đi vào trận đánh vì người ấy
Giải thoát cho em hết những đau buồn
Nhưng em đâu cần tấm lòng chân thành
Khi tình yêu của tôi em từ chối.
Trong những đêm mất ngủ tôi đã khóc
Bằng những lời âu yếm đã van xin
“Ubeida! – tôi khẽ gọi tên em –
Hãy quay về, cho dù em khinh miệt!”
Tôi đã từng khóc vì em ngày trước
Nước mắt tuôn dài như một dòng sông
Và tôi đã từng năn nỉ với em
“Hãy ở lại hoặc là anh sẽ chết.
Em ra đi làm sao tôi biết được
Có một ngày nào đó sẽ quay về
Cho tôi thoát khỏi nỗi đau khổ này
Và cho chuỗi ngày buồn đau chấm dứt”.
Ai từng khóc trong những đêm cô độc
Gọi tên Thánh và nài nỉ van xin
Để Ngài tha thứ cho những lỗi lầm
Nhưng những ngày đến sau này đã khác.
Khổ thân tôi khi nghĩ về người đẹp
Là tôi quên hết quyền lực bề trên
Tôi quên hết tất cả những thánh thần
Quên giờ cuối cùng trong ngày phán xét.
Và không còn biết ăn năn gì hết
Và tôi đây không hối hận bao giờ
Khổ thân tôi – tôi là kẻ đang yêu
Nhưng đang nhớ về người trong xa cách.
Tôi di chuyển giống như con bọ cạp
Với thuốc độc đã ngấm vào trong người
Tôi sợ rằng hành trình cuối của tôi
Chỉ còn lại với những lời khóc thét.
Tôi không sống đến một ngày tốt đẹp
Không sống đến ngày em tỏ lòng thương
Tôi sẽ chết vì những ngày đau buồn
Và em đừng lấy làm điều kinh ngạc.
Nếu em ra câu hỏi cho người khác
Họ trả lời: “Hắn chết vì yêu người
Hắn đã yêu nhưng không được người yêu
Vì đau khổ mà hắn ta đã chết…”
Đêm không có người yêu, đêm dài lắm!
Cả thế gian trôi vào cõi vĩnh hằng
Dường như muôn thuở không còn ánh trăng
Khi người yêu bây giờ xa cách hẳn.
Tôi mong tìm ra phút giây tĩnh lặng
Ngồi một mình cùng với chén rượu vang
Nghe tiếng chim vui hót ở trong vườn
Về những ngày có em tôi hồi tưởng.
Nhưng làm sao quên được người yêu dấu
Biết làm sao để không nhớ đến người
Giá như có thể mua được tình yêu
Tôi trao hết những gì mà tôi có.
Tôi đi vào trận đánh vì người ấy
Giải thoát cho em hết những đau buồn
Nhưng em đâu cần tấm lòng chân thành
Khi tình yêu của tôi em từ chối.
Trong những đêm mất ngủ tôi đã khóc
Bằng những lời âu yếm đã van xin
“Ubeida! – tôi khẽ gọi tên em –
Hãy quay về, cho dù em khinh miệt!”
Tôi đã từng khóc vì em ngày trước
Nước mắt tuôn dài như một dòng sông
Và tôi đã từng năn nỉ với em
“Hãy ở lại hoặc là anh sẽ chết.
Em ra đi làm sao tôi biết được
Có một ngày nào đó sẽ quay về
Cho tôi thoát khỏi nỗi đau khổ này
Và cho chuỗi ngày buồn đau chấm dứt”.
Ai từng khóc trong những đêm cô độc
Gọi tên Thánh và nài nỉ van xin
Để Ngài tha thứ cho những lỗi lầm
Nhưng những ngày đến sau này đã khác.
Khổ thân tôi khi nghĩ về người đẹp
Là tôi quên hết quyền lực bề trên
Tôi quên hết tất cả những thánh thần
Quên giờ cuối cùng trong ngày phán xét.
Và không còn biết ăn năn gì hết
Và tôi đây không hối hận bao giờ
Khổ thân tôi – tôi là kẻ đang yêu
Nhưng đang nhớ về người trong xa cách.
Tôi di chuyển giống như con bọ cạp
Với thuốc độc đã ngấm vào trong người
Tôi sợ rằng hành trình cuối của tôi
Chỉ còn lại với những lời khóc thét.
Tôi không sống đến một ngày tốt đẹp
Không sống đến ngày em tỏ lòng thương
Tôi sẽ chết vì những ngày đau buồn
Và em đừng lấy làm điều kinh ngạc.
Nếu em ra câu hỏi cho người khác
Họ trả lời: “Hắn chết vì yêu người
Hắn đã yêu nhưng không được người yêu
Vì đau khổ mà hắn ta đã chết…”
ĐÊM ĐÃ ĐẾN ĐÂY
Đêm đã đến đây và em lần nữa
Lại dìm tôi vào vực thẳm nỗi đau
Một lời hứa mà em nói ngày nào
Giờ hóa ra chỉ là lời gian dối.
Anh đã ở đâu? Anh ở Basra
Mà có thể là bên bờ địa ngục
Thân hình mảnh mai, đôi mắt tuyệt đẹp
Và lời như thuốc độc giết người ta!
Tôi hỏi em: “Khi nào ta gặp gỡ?”
Em nhìn tôi bằng ánh mắt tinh ranh.
Em bảo rằng: “Em con gái nhà lành
Sợ gặp gỡ với anh mang tiếng xấu”.
Và tình yêu chiếm tôi từ phút đó
Tình trở thành tai họa mới của tôi
Tình vây lấy, quay cuồng trái tim này
Tình cuốn tôi giống như dòng nước lũ.
Em tỏa sáng như mặt trời vừa lên
Em ra về, hoàng hôn liền buông xuống
Tôi sẽ chết vì tình, không hàn gắn
Nếu thiếu vòng tay êm dịu chữa lành.
Tâm trí sáng của tôi nhuốm màu đen
Nhưng điều này em làm sao biết đến
Tôi sẽ gửi cho em bằng câu chuyện
Kể về tôi, vì em trở thành điên.
Tôi trao em tình yêu như món quà
Và tôi vẫn mong tình em đáp lại
Nhưng có một điều mà tôi nhận thấy
Tôi giữa đám đông em chẳng nhận ra.
Tôi mong em nhận lấy tình yêu này
Dù có điều phũ phàng trên thực tế
Tôi dại khờ, tôi bị em quyến rũ
Tôi yêu em, em đã bỏ bùa tôi.
Và giá như tôi cố đuổi xua tình
Tôi để cho tình cuốn theo chiều gió
Thì ngọn gió vẫn mang tình trở lại
Vẫn để tình nảy nở ở trong tim.
Xin em hãy xua đi cơn khát tình
Hãy cho tôi được uống nguồn nước sạch
Để ngày cuối cùng trong giờ phán xét
Lòng tốt của em sẽ được ban ơn.
Em hãy đến đây trong ngày gặp gỡ
Như ý thích – tức thì và ngẫu nhiên
Cho dù em lầm lỗi cả trăm lần
Tôi vẫn tha thứ cho em tất cả.
Tôi không thể cưỡng lại sự khát khao
Không có em, tôi mỗi ngày héo úa
Mặt trời hãy mọc và ra tay chữa
Còn nếu không, tôi chết giữa ngày mưa.
“Bạn hãy gọi ra tên của người yêu” –
Những bạn bè thường bảo tôi như vậy
Nhưng tôi láu lỉnh, tôi lừa dối họ
Tên người yêu tôi vẫn chẳng nói ra.
Chỉ khi hai người giữa cánh đồng hoang
Tôi gọi tên em như một vị thần.
Đêm đã đến đây và em lần nữa
Lại dìm tôi vào vực thẳm nỗi đau
Một lời hứa mà em nói ngày nào
Giờ hóa ra chỉ là lời gian dối.
Anh đã ở đâu? Anh ở Basra
Mà có thể là bên bờ địa ngục
Thân hình mảnh mai, đôi mắt tuyệt đẹp
Và lời như thuốc độc giết người ta!
Tôi hỏi em: “Khi nào ta gặp gỡ?”
Em nhìn tôi bằng ánh mắt tinh ranh.
Em bảo rằng: “Em con gái nhà lành
Sợ gặp gỡ với anh mang tiếng xấu”.
Và tình yêu chiếm tôi từ phút đó
Tình trở thành tai họa mới của tôi
Tình vây lấy, quay cuồng trái tim này
Tình cuốn tôi giống như dòng nước lũ.
Em tỏa sáng như mặt trời vừa lên
Em ra về, hoàng hôn liền buông xuống
Tôi sẽ chết vì tình, không hàn gắn
Nếu thiếu vòng tay êm dịu chữa lành.
Tâm trí sáng của tôi nhuốm màu đen
Nhưng điều này em làm sao biết đến
Tôi sẽ gửi cho em bằng câu chuyện
Kể về tôi, vì em trở thành điên.
Tôi trao em tình yêu như món quà
Và tôi vẫn mong tình em đáp lại
Nhưng có một điều mà tôi nhận thấy
Tôi giữa đám đông em chẳng nhận ra.
Tôi mong em nhận lấy tình yêu này
Dù có điều phũ phàng trên thực tế
Tôi dại khờ, tôi bị em quyến rũ
Tôi yêu em, em đã bỏ bùa tôi.
Và giá như tôi cố đuổi xua tình
Tôi để cho tình cuốn theo chiều gió
Thì ngọn gió vẫn mang tình trở lại
Vẫn để tình nảy nở ở trong tim.
Xin em hãy xua đi cơn khát tình
Hãy cho tôi được uống nguồn nước sạch
Để ngày cuối cùng trong giờ phán xét
Lòng tốt của em sẽ được ban ơn.
Em hãy đến đây trong ngày gặp gỡ
Như ý thích – tức thì và ngẫu nhiên
Cho dù em lầm lỗi cả trăm lần
Tôi vẫn tha thứ cho em tất cả.
Tôi không thể cưỡng lại sự khát khao
Không có em, tôi mỗi ngày héo úa
Mặt trời hãy mọc và ra tay chữa
Còn nếu không, tôi chết giữa ngày mưa.
“Bạn hãy gọi ra tên của người yêu” –
Những bạn bè thường bảo tôi như vậy
Nhưng tôi láu lỉnh, tôi lừa dối họ
Tên người yêu tôi vẫn chẳng nói ra.
Chỉ khi hai người giữa cánh đồng hoang
Tôi gọi tên em như một vị thần.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét