Cahit Sıtkı Tarancı
(tên khai sinh là Hüseyin Cahit; 4 tháng 10 năm 1910 – 13 tháng 10 năm 1956) – nhà
thơ, nhà văn Thổ Nhĩ Kỳ.
Tarancı sinh ở thành phố
Diyarbakir, học trung học tại trường St. Joseph, sau đó tốt nghiệp trung học tại
trường Galatasaray ở Istanbul.
Sau khi tốt nghiệp trung học, ông
tiếp tục theo học tại Trường Khoa học Chính trị ở Istanbul từ năm 1931 đến năm
1935. Sau đó ông đến Paris để theo học tại Viện Nghiên cứu Chính trị Paris (Institut
d'Études Politiques de Paris) nhưng buộc phải trở về Thổ Nhĩ Kỳ do Chiến tranh
thế giới thứ hai bùng nổ vào năm 1940.
Từ năm 1944 ông làm phiên dịch cho
hãng Thông tấn Nhà nước Anadolu Ajansi và Bộ Lao động.
Năm 1951, ông kết hôn với Cavidan
Tinaz. Năm 1954, ông bị liệt vì một căn bệnh hiểm nghèo. Do việc điều trị bệnh
không thành công ở Thổ Nhĩ Kỳ, ông được đưa đến Vienna (Áo). Ông mất ngày 12 tháng
1 năm 1956 tại một bệnh viện ở đó. Thi thể của
ông được đưa về Thổ Nhĩ Kỳ và được an táng tại Nghĩa trang Asri Cebeci ở
Ankara.
7 bài thơ
BA MƯƠI LĂM TUỔI*
Tuổi ba mươi lăm! Một nửa chặng
đường
Ta ở giữa đời như Dante vậy
Viên ngọc quý của một thời tuổi trẻ
Ta cầu xin, van vỉ chỉ uổng công
Không xấu hổ vì đã tuôn dòng lệ.
Có phải tuyết đã nằm trên thái
dương?
Những vết nhăn đã hằn trên gương mặt
Và những quầng thâm ở quanh đôi mắt
Có phải chúng đều là kẻ thù chăng
Như tấm gương năm này qua năm khác?
Con người ta thay đổi theo thời
gian!
Tôi nhìn vào những bức hình ngày ấy
Ở đâu rồi những tháng ngày sôi nổi?
Chàng thanh niên này chính là tôi chăng
Không phải thế, có điều gì gian dối.
Mối tình đầu mộng mơ thời tuổi trẻ
Ký ức về người ấy cũng lạ kỳ
Rằng ta đã từng chung sống với nhau
Rồi ta chia tay mỗi người một ngả
Nỗi cô đơn theo ngày tháng dâng đầy.
Có một màu sắc khác của bầu trời!
Đá thì cứng – tôi muộn màng nhận thấy –
Nước thì nhấn chìm, lửa thì bùng cháy!
Mỗi ngày sinh ra một sự dày vò
Đến tuổi này con người ta mới hiểu.
Mộc qua vàng, lựu đỏ vào mùa thu
Theo thời gian tôi thấy mình gần lại.
Tại vì sao chim bay trong không khí?
Tang lễ từ đâu? Ai đã chết rồi?
Có bao nhiêu khu vườn hoang như vậy?
Bạn sẽ làm gì nếu một ngày kia
Bạn ngủ say rồi không còn thức dậy
Biết ở đâu, thế nào, năm bao nhiêu tuổi?
Bạn có tấm thảm* dùng để nguyện cầu
Như ngai vàng trên đá musalla** ấy.
______________
Ta ở giữa đời như Dante vậy
Viên ngọc quý của một thời tuổi trẻ
Ta cầu xin, van vỉ chỉ uổng công
Không xấu hổ vì đã tuôn dòng lệ.
Những vết nhăn đã hằn trên gương mặt
Và những quầng thâm ở quanh đôi mắt
Có phải chúng đều là kẻ thù chăng
Như tấm gương năm này qua năm khác?
Tôi nhìn vào những bức hình ngày ấy
Ở đâu rồi những tháng ngày sôi nổi?
Chàng thanh niên này chính là tôi chăng
Không phải thế, có điều gì gian dối.
Ký ức về người ấy cũng lạ kỳ
Rằng ta đã từng chung sống với nhau
Rồi ta chia tay mỗi người một ngả
Nỗi cô đơn theo ngày tháng dâng đầy.
Đá thì cứng – tôi muộn màng nhận thấy –
Nước thì nhấn chìm, lửa thì bùng cháy!
Mỗi ngày sinh ra một sự dày vò
Đến tuổi này con người ta mới hiểu.
Theo thời gian tôi thấy mình gần lại.
Tại vì sao chim bay trong không khí?
Tang lễ từ đâu? Ai đã chết rồi?
Có bao nhiêu khu vườn hoang như vậy?
Bạn ngủ say rồi không còn thức dậy
Biết ở đâu, thế nào, năm bao nhiêu tuổi?
Bạn có tấm thảm* dùng để nguyện cầu
Như ngai vàng trên đá musalla** ấy.
______________
*Nói theo cách của Dante trong
“Thần Khúc”: “Nel mezzo del cammin di nostra vita…”(Con đường đời tôi đã đi đến
nửa…) tức là năm ba mươi lăm tuổi.
**Trong nguyên bản: namazlık – là tấm thảm nhỏ dùng trong khi cầu nguyện.
***Đá musalla là hòn đá cao phía trước lối vào nhà thờ Hồi giáo. Người ta đặt quan tài của người chết trên phiến đá này trong buổi cầu nguyện vĩnh biệt.
Otuz Beş Yaş
Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder.
Dante gibi ortasındayız ömrün.
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,
Gözünün yaşına bakmadan gider.
Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Benim mi Allahım bu çizgili yüz?
Ya gözler altındaki mor halkalar?
Neden böyle düşman görünürsünüz;
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
Zamanla nasıl değişiyor insan!
Hangi resmime baksam ben değilim:
Nerde o günler, o şevk, o heyecan?
Bu güler yüzlü adam ben değilim
Yalandır kaygısız olduğum yalan.
Hayal meyal şeylerden ilk aşkımız;
Hatırası bile yabancı gelir.
Hayata beraber başladığımız
Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir;
Gittikçe artıyor yalnızlığımız.
Gökyüzünün başka rengi de varmış!
Geç farkettim taşın sert olduğunu.
Su insanı boğar, ateş yakarmış!
Her doğan günün bir dert olduğunu,
İnsan bu yaşa gelince anlarmış.
Ayva sarı nar kırmızı sonbahar!
Her yıl biraz daha benimsediğim.
Ne dönüp duruyor havada kuşlar?
Nerden çıktı bu cenaze? Ölen kim?
Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar.
N'eylersin ölüm herkesin başında.
Uyudun uyanamadın olacak
Kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında?
Bir namazlık saltanatın olacak.
Taht misali o musalla taşında.
NẾU ANH NÓI RẰNG
Nếu anh nói rằng một buổi tối
tháng tư
Có cơn gió mát lành từ em thổi đến
Anh nhìn thấy trong em màu xanh của biển
Anh lang thang nơi góc kín của khu rừng
Anh đưa tay bẻ những cánh hoa không tàn
Anh cày cấy trong em vùng đất màu mỡ
Nếm mọi loài trái cây có ở trần gian.
Nếu anh nói rằng em đối với anh
Anh cần em như là không khí
Anh cần em giống như cơm ăn
Anh cần em giống như nước uống
Đối với anh em là một phước lành!
Nếu anh nói rằng…
Người yêu dấu ơi, em hãy tin anh
Em là mùa xuân trong vườn, là ngày hội
Em là rượu ngon đặt ở trên bàn
Anh đang sống trong em
Và em đang làm chủ.
Hãy để anh kể về vẻ đẹp của em
Cùng với gió, với sông, với những con chim.
Và nếu một trong những ngày sắp tới
Em không còn nghe giọng nói
Giữa tiếng gió, tiếng sông và tiếng của chim
Thì em biết rằng anh đã không còn.
Nhưng em đừng buồn mà hãy vui lên
Anh sẽ kể cho côn trùng về vẻ đẹp của em
Và rồi một thời gian sau đó
Em lại nghe giọng của anh từ giữa trời xanh
Hãy nhớ rằng đó là ngày phán xử
Anh lại đi tìm em.
Desem ki
Desem ki vakitlerden bir Nisan
akşamıdır,
Rüzgârların en ferahlatıcısı senden esiyor,
Sende seyrediyorum denizlerin en mavisini,
Ormanların en kuytusunu sende gezmekteyim,
Senden kopardım çiçeklerin en solmazını,
Toprakların en bereketlisini sende sürdüm,
Sende tattım yemişlerin cümlesini.
Desem ki sen benim için,
Hava kadar lazım,
Ekmek kadar mübarek,
Su gibi aziz bir şeysin;
Nimettensin, nimettensin!
Desem ki...
İnan bana sevgilim inan,
Evimde şenliksin, bahçemde bahar;
Ve soframda en eski şarap.
Ben sende yaşıyorum,
Sen bende hüküm sürmektesin.
Bırak ben söyleyeyim güzelliğini,
Rüzgârlarla, nehirlerle, kuşlarla beraber.
Günlerden sonra bir gün,
Şayet sesimi farkedemezsen,
Rüzgârların, nehirlerin, kuşların sesinden,
Bil ki ölmüşüm.
Fakat yine üzülme, müsterih ol;
Kabirde böceklere ezberletirim güzelliğini,
Ve neden sonra
Tekrar duyduğun gün sesimi gökkubbede,
Hatırla ki mahşer günüdür
Ortalığa düşmüşüm seni arıyorum.
HÔM NAY NGÀY THỨ SÁU
Hôm nay ngày thứ sáu
Tôi lại nhớ đến bà
Nhớ tuổi thơ của tôi
Những ngày này dài lắm!
Mẩu bánh mì rơi xuống
Tôi hôn, đưa lên đầu!
Tôi vẫn tin như vầy
Ở bên kia thế giới
Cũng là ngày thứ sáu
Bà tôi cũng nguyện cầu
Buộc khăn trắng trên đầu
Cúi đầu trên tấm thảm
Từ Thánh địa Mecca.
Tôi mong rằng bà tôi
Trong lời cầu nguyện ấy
Sẽ vẫn nhớ về tôi
Nhớ rằng tôi tội lỗi.
Bugün Cuma
Bugün cuma;
Büyükannemi hatırlıyorum,
Dolayısıyla çocukluğumu,
Uzun olaydı o günler!
Yere düşen ekmek parçasını
Öpüp başıma götürdüğüm günler!
O zaman inandığım gibi,
Sahiden bir öbür dünya varsa eğer,
Orada da cumaysa bugün,
Başında bulutlardan beyaz örtüsü,
Büyükannem namaz kılmaktadır,
Namahrem eli değmez seccadesinde;
Mekkei Mükerremeden getirilmiş.
Dilerim duasında unutmasın beni;
Günahkar olduğumu hatırlayarak.
SỰ YÊN LẶNG TRONG CUỘC ĐỜI TÔI
Như đoàn lạc đà không có chuông,
người dẫn
Không cho ai xem hàng tơ lụa của mình
Di chuyển bên nhau trong sa mạc vô biên
Cuộc sống của tôi cũng trôi đi tĩnh lặng.
Vì vậy, cuộc đời tôi mỗi giờ mỗi
phút
Sẽ tan chảy theo cách mà băng giá tự tan
Sẽ không ai biết rằng tôi đã chết hay còn
Ngoài sao trên trời và sói trên mặt đất!
Ömrümde Sükut
Çıngıraksız, rehbersiz deve
kervanı nasıl,
İpekli mallarını kimseye göstermeden,
Sonu gelmez kumlara uzanırsa muttasıl,
Ömrüm böyle esrarlı geçecek ses vermeden,
Ve böylece bu ömür, bu ömür her
dakika,
Bir buz parçası gibi kendinden eriyecek.
Semada yıldızlardan, yerde kurtlardan başka,
Yaşayıp öldüğümü kimseler bilmeyecek!
NGỰC PHỤ NỮ
Nếu ngực của phụ nữ bắt đầu nói
Nó trở thành biển đẹp tuyệt vời
Tôi không nói là bình tĩnh nhất
Vì đầu của bạn sẽ bị xé nát
Bạn sẽ quên bạn đã ở đâu
Và bạn sẽ tìm cách tự sát
Bằng cách nhìn vùng biển tuyệt đẹp
Xin gửi lời chào đến những kẻ nhảy tàu ...
Kadın Göğsü
Bir kadın göğsü başlarsa
konuşmaya,
En güzel deniz olur;
En sakin demiyorum
Başın döner dalgasından
Nereye gittiğini unutup
İntihar etmek istersin
Baktıkça bu muhteşem denize.
Vapurdan atlayanlara selam.
XÁC CHẾT MƠ MÀNG
Hôm qua một phụ nữ xinh đẹp
Đi qua ngôi mộ của tôi
Tôi nhìn ngắm người phụ nữ này
Ngắm đôi bàn chân của nàng tuyệt đẹp
Rồi suốt đêm không làm sao ngủ được
Bạn không tin, nếu tôi nói điều này
Tôi quên rằng tôi là người đã chết
Khi tôi đưa cho nàng chiếc khăn tay
Mà mà nàng đã để rơi xuống đất.
Dalgın Ölü
Dün güzel bir kadın geçti
Kabrimin yakınından
Doya doya seyrettim
Gün hazinesi bacaklarını
Gecemi altüst eden
Söylesem inanmazsınız
Kalkıp verecek oldum
Düşürünce mendilini
Öldüğümü unutmuşum
KHỎA THÂN
Người phụ nữ trong đêm không ngủ
của tôi!
Đôi mắt cô như ánh trăng tỏa sáng
Thân thể cô tựa như là tuyết trắng
Mái tóc cô là kho báu chứa vàng.
Cô ấy không biết rằng tôi khao
khát
Không biết rằng cô ấy đang khỏa thân
Giàu hay nghèo cô ấy chẳng quan tâm
Cô ấy xinh đẹp và cô hạnh phúc!
Nü
Uykusuz gecemde bir kadın!
Gözlerinin ay ışığında
Vücudu kar beyazlığında;
Saçları bir hazine altın.
Ne ateşimden haberi var,
Ne bilir çıplak olduğunu;
Varlığını ve yoksulluğunu
Duymadan güzel ve bahtiyar!
**Trong nguyên bản: namazlık – là tấm thảm nhỏ dùng trong khi cầu nguyện.
***Đá musalla là hòn đá cao phía trước lối vào nhà thờ Hồi giáo. Người ta đặt quan tài của người chết trên phiến đá này trong buổi cầu nguyện vĩnh biệt.
Dante gibi ortasındayız ömrün.
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,
Gözünün yaşına bakmadan gider.
Benim mi Allahım bu çizgili yüz?
Ya gözler altındaki mor halkalar?
Neden böyle düşman görünürsünüz;
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
Hangi resmime baksam ben değilim:
Nerde o günler, o şevk, o heyecan?
Bu güler yüzlü adam ben değilim
Yalandır kaygısız olduğum yalan.
Hatırası bile yabancı gelir.
Hayata beraber başladığımız
Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir;
Gittikçe artıyor yalnızlığımız.
Geç farkettim taşın sert olduğunu.
Su insanı boğar, ateş yakarmış!
Her doğan günün bir dert olduğunu,
İnsan bu yaşa gelince anlarmış.
Her yıl biraz daha benimsediğim.
Ne dönüp duruyor havada kuşlar?
Nerden çıktı bu cenaze? Ölen kim?
Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar.
Uyudun uyanamadın olacak
Kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında?
Bir namazlık saltanatın olacak.
Taht misali o musalla taşında.
Có cơn gió mát lành từ em thổi đến
Anh nhìn thấy trong em màu xanh của biển
Anh lang thang nơi góc kín của khu rừng
Anh đưa tay bẻ những cánh hoa không tàn
Anh cày cấy trong em vùng đất màu mỡ
Nếm mọi loài trái cây có ở trần gian.
Anh cần em như là không khí
Anh cần em giống như cơm ăn
Anh cần em giống như nước uống
Đối với anh em là một phước lành!
Người yêu dấu ơi, em hãy tin anh
Em là mùa xuân trong vườn, là ngày hội
Em là rượu ngon đặt ở trên bàn
Anh đang sống trong em
Và em đang làm chủ.
Cùng với gió, với sông, với những con chim.
Và nếu một trong những ngày sắp tới
Em không còn nghe giọng nói
Giữa tiếng gió, tiếng sông và tiếng của chim
Thì em biết rằng anh đã không còn.
Anh sẽ kể cho côn trùng về vẻ đẹp của em
Và rồi một thời gian sau đó
Em lại nghe giọng của anh từ giữa trời xanh
Hãy nhớ rằng đó là ngày phán xử
Anh lại đi tìm em.
Rüzgârların en ferahlatıcısı senden esiyor,
Sende seyrediyorum denizlerin en mavisini,
Ormanların en kuytusunu sende gezmekteyim,
Senden kopardım çiçeklerin en solmazını,
Toprakların en bereketlisini sende sürdüm,
Sende tattım yemişlerin cümlesini.
Desem ki sen benim için,
Hava kadar lazım,
Ekmek kadar mübarek,
Su gibi aziz bir şeysin;
Nimettensin, nimettensin!
Desem ki...
İnan bana sevgilim inan,
Evimde şenliksin, bahçemde bahar;
Ve soframda en eski şarap.
Ben sende yaşıyorum,
Sen bende hüküm sürmektesin.
Bırak ben söyleyeyim güzelliğini,
Rüzgârlarla, nehirlerle, kuşlarla beraber.
Günlerden sonra bir gün,
Şayet sesimi farkedemezsen,
Rüzgârların, nehirlerin, kuşların sesinden,
Bil ki ölmüşüm.
Fakat yine üzülme, müsterih ol;
Kabirde böceklere ezberletirim güzelliğini,
Ve neden sonra
Tekrar duyduğun gün sesimi gökkubbede,
Hatırla ki mahşer günüdür
Ortalığa düşmüşüm seni arıyorum.
Tôi lại nhớ đến bà
Nhớ tuổi thơ của tôi
Những ngày này dài lắm!
Mẩu bánh mì rơi xuống
Tôi hôn, đưa lên đầu!
Ở bên kia thế giới
Cũng là ngày thứ sáu
Bà tôi cũng nguyện cầu
Buộc khăn trắng trên đầu
Cúi đầu trên tấm thảm
Từ Thánh địa Mecca.
Trong lời cầu nguyện ấy
Sẽ vẫn nhớ về tôi
Nhớ rằng tôi tội lỗi.
Büyükannemi hatırlıyorum,
Dolayısıyla çocukluğumu,
Uzun olaydı o günler!
Yere düşen ekmek parçasını
Öpüp başıma götürdüğüm günler!
Sahiden bir öbür dünya varsa eğer,
Orada da cumaysa bugün,
Başında bulutlardan beyaz örtüsü,
Büyükannem namaz kılmaktadır,
Namahrem eli değmez seccadesinde;
Mekkei Mükerremeden getirilmiş.
Günahkar olduğumu hatırlayarak.
Không cho ai xem hàng tơ lụa của mình
Di chuyển bên nhau trong sa mạc vô biên
Cuộc sống của tôi cũng trôi đi tĩnh lặng.
Sẽ tan chảy theo cách mà băng giá tự tan
Sẽ không ai biết rằng tôi đã chết hay còn
Ngoài sao trên trời và sói trên mặt đất!
İpekli mallarını kimseye göstermeden,
Sonu gelmez kumlara uzanırsa muttasıl,
Ömrüm böyle esrarlı geçecek ses vermeden,
Bir buz parçası gibi kendinden eriyecek.
Semada yıldızlardan, yerde kurtlardan başka,
Yaşayıp öldüğümü kimseler bilmeyecek!
Nó trở thành biển đẹp tuyệt vời
Tôi không nói là bình tĩnh nhất
Vì đầu của bạn sẽ bị xé nát
Bạn sẽ quên bạn đã ở đâu
Và bạn sẽ tìm cách tự sát
Bằng cách nhìn vùng biển tuyệt đẹp
Xin gửi lời chào đến những kẻ nhảy tàu ...
En güzel deniz olur;
En sakin demiyorum
Başın döner dalgasından
Nereye gittiğini unutup
İntihar etmek istersin
Baktıkça bu muhteşem denize.
Đi qua ngôi mộ của tôi
Tôi nhìn ngắm người phụ nữ này
Ngắm đôi bàn chân của nàng tuyệt đẹp
Rồi suốt đêm không làm sao ngủ được
Bạn không tin, nếu tôi nói điều này
Tôi quên rằng tôi là người đã chết
Khi tôi đưa cho nàng chiếc khăn tay
Mà mà nàng đã để rơi xuống đất.
Kabrimin yakınından
Doya doya seyrettim
Gün hazinesi bacaklarını
Gecemi altüst eden
Söylesem inanmazsınız
Kalkıp verecek oldum
Düşürünce mendilini
Öldüğümü unutmuşum
Đôi mắt cô như ánh trăng tỏa sáng
Thân thể cô tựa như là tuyết trắng
Mái tóc cô là kho báu chứa vàng.
Không biết rằng cô ấy đang khỏa thân
Giàu hay nghèo cô ấy chẳng quan tâm
Cô ấy xinh đẹp và cô hạnh phúc!
Gözlerinin ay ışığında
Vücudu kar beyazlığında;
Saçları bir hazine altın.
Ne bilir çıplak olduğunu;
Varlığını ve yoksulluğunu
Duymadan güzel ve bahtiyar!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét